2022 Meppel

2022 restauratie en herplaatsing orgel ‘Oude Kerk’ Meppel

In mei 2022 werd de herplaatsing en restauratie van het pijporgel in de Oude Kerk aan de Groenmarkt van Meppel door onze firma afgerond. Het orgel, gebouwd door E.F. Walcker in 1937, heeft een electro-mechanische tractuur. Het is een fors instrument met 35 registers en een imposant front. Het complete instrument is door onze firma in 2021 geheel gedemonteerd en naar onze werkplaats in Nieuw Vennep vervoerd om daar te worden hersteld en aangepast. De kerkzaal en de bijzalen zijn is in de tussentijd geheel vernieuwd. Begin juni 2022 is het herplaatste en vernieuwde instrument weer in gebruik genomen.

UITGEVOERDE WERKZAAMHEDEN

Voordat het instrument werd teruggeplaatst is de achterwand van de pijpenkamer goed geïsoleerd. De achterwand is een buitenmuur van het kerkgebouw. Voorheen waren er veel problemen door de temperatuurverschillen die optraden in de zwelkast via de niet geïsoleerde achtermuur. De hiermee gepaard gaande ontstemmingen in het orgel worden door de nieuwe issolatiewand voorkomen. Het hoofdwerk en zwelwerk blijven nu op gelijke toonhoogte ook als het buiten heel koud is of hard waait.

Van het orgel zijn alle sleeplades hersteld en afgeregeld, het pijpwerk is nagezien en gerepareerd en alle aansluitingen van de magneten zijn gemodificeerd. Alle registermagneten moesten worden vervangen. De bedrading in de pijpenkamer is gemodificeerd. De bossen dikke aansluitkabels van de pijpenkamer naar de speeltafel zijn komen te vervallen.

Het elektrische deel in de speeltafel heeft plaats gemaakt voor digitale techniek. Hierdoor is het mogelijk geworden dat nu een simpel dun UTP-kabeltje de complete verbinding tussen de pijpenkamer en de speeltafel verzorgt. Het binnenwerk in de speeltafel is totaal vernieuwd maar vanuit historisch besef is de originele eikenhouten kast van Walcker, compleet met de manualen, het pedaal, voetpistons, GC-wals, zwelpedaal en de registerplaatjes, behouden.

De nieuwe digitale techniek maakte het ook mogelijk om de speeltafel nu beneden in de kerkzaal te plaatsen. Vanaf deze (verplaatsbare) speeltafel kan de organist zijn orgel echt veel beter horen dan voorheen toen deze links, wat verborgen, onder het front stond opgesteld. Normaal staat de speeltafel nu naast het liturgisch centrum. Voor een concert of uitvoering kan de speeltafel vooraan in het midden worden geplaatst zodat de organist beter overzicht heeft en dan ook goed zichtbaar is.

Dispositie :

PEDAL HAUPTWERK SCHWELLWERK
  1 –  Contrabas 16’    
12 –  I – Super 27 –  Nachthorn 16’
  2 –  Open Subbass 16’ 13 –  Prestant 16’ 28 –  Horn-Principal 8’
  3 –  Harm. Bas 16’ 14 –  Prestant 8’ 29 –  Flute Harmoniek 8’
  4 –  Gedektbas 8’ 15 – Dubbelfluit 8’ 30 –  Baarpyp 8’
  5 –  Octaafbas 8’ 16 –  Gamba 8’ 31 –  Aeoline 8’
  6 –  Violonbas 8’ 
17 –  Gemshorn 8’ 32 –  Celeste 8’
  7 –  Choralbas 4’
18 –  Principal 4’ 33 –  Speelfluit 4’
  8 –  Klein Mixtuur
19 – Openfluit 4 ’ 34 –  Gemshorn 4’
  9 –  Possaunne 16’ 20 –  Quint 2 2/3’ 35 –  Flautino 2’
10 –  P + II 21 –  Octaaf 2’ 36 –  Sexquialtera  II
11 –  P + I 22 –  Cornet Silb.  3- 5 st. 37 –  Cymbel Silb. III-IV
23 –  Mixtuur Silb. 5 st. 38 –  Schalmei 8’
24 –  Trompet 8’ 39 –  Vox Humana  8’
25 –  Basson 16’ 40 – Tremelo
26 –  I + II

Knoppen onder het klavier :       SET    1-2-3-4-5-6-7-8                  PP-P-MF-F-FF-T – 0       TA                        –     +

Pistons voor de koppels en GC-wals , AP  en  “alle 16″-registers uit”


TOEGEVOEGD IN 2022:

  • SETZER-SYSTEEM met  2000 posities
  • Superkoppel op Hauptwerk (12)
  • MIDI-IN en MIDI-OUT

NIEUWE TECHNIEK MAAR TOCH ALLES BEHOUDEN

Dit orgel van Walcker is representatief voor de periode van de Duitse romantiek van vlak voor WO2. Er zijn verder niet heel veel orgels van Walcker meer in Nederland aanwezig. Het is dus belangrijk dat dit orgel is behouden gebleven. De dispostie is ongewijzigd gebleven terwijl de originele speeltafel dus verplaatst is naar beneden in de kerkruimte.  Alle al aanwezige functies op de speeltafel zoals de koppels, het Generaal Crescendo, Automatisch Pedaal, 16’Af, Tongwerken Af en de Vaste Combinaties zijn gehandhaafd maar werken dankzij de vernieuwde techniek nu wel perfect.

Op het hoofdwerk is een extra superkoppel bijgeplaatst. Ondanks dat deze koppel destijds door Walcker wel ‘half’ voorbereid werd bleef de daarvoor gereserveerde registerschakelaar vacant. Het totale klankbeeld van dit orgel heeft door deze uitbreiding zo duidelijk meer zeggingskracht gekregen.

Het zwelpedaal voor het bovenklavier functioneerde in de oude opstelling ‘verkeerd om’. Bij de nieuwe opzet is dit natuurlijk gecorrigeerd en bovendien is de stand van de zwel nu af te lezen via het display in de speeltafel. De 20 stappen van de GC-wals zijn ook af te lezen via dit display rechts naast de registerschakelaars.

Verder is de speeltafel nog uitgebreid met een uitgebreid Setzer-systeem met 2000 geheugens. Vooral bij concerten kan nu heel snel door de organist zelf de registratie worden ingesteld en is een registrant niet nodig.

 

OUDE DIKKE BOSSEN KABELS NIET MEER NODIG


De dikke stugge bundel met de vele verbindingskabels in de oude situatie

In de nieuwe opzet is voor de complete verbinding tussen de speeltafel en de pijpenkamer nu alleen nog maar een dun datakabeltje nodig. Dit is in de plaats gekomen van de dikke bundel stugge kabels met honderden aansluitdraadjes die voor de toepassing van de oude techniek allemaal nodig waren.